ဟိႏၵဴဘာသာနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ဘာကြာလဲ? ျမန္မာျပည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ မကုိးကြယ္ခင္ ဘာေတြကုိးကြယ္ေနလဲ? ဘယ္သူက ဗုဒၶဘာသာကုိ ျဖန့္ျဖဴးခဲ့လဲ? နတ္ေတြ ဘာလုိ႔ ကိုးကြယ္ၾကလဲ? သိျခင္ရင္ ဖတ္ၾကည့္........
ေဂါတမဘုရားရွင္ မပြင့္မီက အိႏၵိယမွာ ဘယ္ဘာသာကုိ ကုိးကြယ္ေနၾကသလဲ ?
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အိႏၵိယမွာ ျဗဟၼဏ၀ါဒလု႔ိေခၚတဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာကို အမ်ာဆံုး ကိုးကြယ္ေနၾကတယ္။ ဟိႏၵဴဘာသာရဲ႕ အေစာဆံုးစာေပကေတာ့ ရိ-ဂိေ၀ဒ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ရိ-ဂိေ၀ဒထဲမွာ အိႏၵိယျပည္ထဲကို ေရွးဦးစြာ ၀င္ေရာက္လာၾကတဲ့ အာရယန္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ေတးဂီတေတြပါတယ္။ အာရယန္ေတြဟာ ေန၊ ေရ၊ မီး၊ ေလစတဲ့ သဘာ၀အင္အားေတြက္ုိ သက္ရွိအျဖစ္ ေျပာင္းျပီး ေနနတ္၊ ေလနတ္၊ မီးနတ္၊ ျမစ္ေစာင့္နတ္၊ ေတာင္ေစာင့္နတ္ေတြ အျဖစ္နဲ႕ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ေနၾကတယ္။ ၈၀၀-ဘီစီေလာက္မွာ ဥပနိသွ်ဒ္ေခၚတဲ့က်မ္းေတြ ေပၚလာတယ္။ အဲဒီက်မ္းေတြထဲမွာ…၁။ ၀တ္ျပဳ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္နည္း၊ ၂။ အတၱကို စင္ၾကယ္ေစဖုိ႔ျခိဳးခံ က်င့္ၾကံအားထုတ္နည္း၊ ၃။ သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ရန္ ကမၼဌာန္းတရား အားထုတ္နည္းေတြကို ေဖာ္ျပၾကတယ္။ ဟိႏၵဴ၀ါဒအရ အတၱဟာတစ္ဘ၀ျပီး တစ္ဘ၀ဆက္ကာဆက္ကာ သံသရာက်င္လည္ေနတယ္။ အဲဒီလုိက်င္လည္ရာမွာ ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈအရ ေကာင္းတဲ့ဘ၀၊ ဆုိးတဲ့ဘ၀မွာ က်င္လည္ရတယ္။ အဆံုးအစမရွိ က်င္လည္ေနရတဲ့ သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ေရးနည္းလမ္းတစ္ခုဟာ ရွိရမယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ၾကတယ္။ အဲဒီ လြတ္ေျမာက္ေရးလမ္းကို ရွာၾကံရာက အဘိဓမၼာဆရာၾကီးေတြ အေျမာက္အျမား ေပၚထြက္လာၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က အဲဒီဂိုဏ္းဆရာၾကီးေတြကို ကိုးကြယ္ျပီး တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မီးနတ္၊ ေနနတ္၊ ေလနတ္ စတဲ့ သဘာ၀နတ္ေတြကို ကုိးကြယ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာဟာ သူ႔အရင္ေပၚေနတဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာ၊ နတ္ကိုးကြယ္မႈ ဘာသာေတြက ဆင္းသက္လာတာလား ?
မဟုတ္ပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာဟာ ဟိႏၵဴဘာသာက ဆင္းသက္လာတာ မဟုတ္တဲ့အျပင္ အဲဒီဟိႏၵဴနဲ႕ နတ္ကိုးကြယ္မႈ ဘာသာေရးေတြကို လံုး၀ဆန္႕က်င္ ေတာ္လွန္တဲ့ ဘာသာျဖစ္တယ္။ (ဒါေပမယ့္ ကမာၻကိုျပန္႔ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာကေတာ့ ဟိႏၵဴ၀ါဒနဲ႕ နတ္ကိုးကြယ္မႈ၀ါဒေတြ အနည္းအက်ဥ္းေရာေႏွာ ပါ၀င္ေနတယ္လုိ႔ ၾကိဳတင္မွတ္ထားႏွင့္ပါ။)
အေနာ္ရထာမင္းေစာ မတုိင္ခင္က ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာ ဘယ္ဘာသာကို ကုိးကြယ္ေနၾကသလဲ?
ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာကို မျဖန္႕မီ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကား…
(၁) ကမာၻ႕အေစာဆံုး ကိုးကြယ္မႈျဖစ္တဲ့ နတ္နဂါးေတြကို ကိုးကြယ္ေနၾကတယ္။
(၂) အိႏၵယျပည္ ဟိႏၵဴကုန္သည္ေတြဆီကတစ္ဆင့္ ရရွိတဲ့ ဟိႏၵဴနတ္ေတြ ဘုရားေတြနဲ႕ ဟိႏၵဴျဗာဟၼဏ ၀ါဒေတြကို ကိုးကြယ္ေနၾကတယ္။
(၃) ေျမာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာလုိ႔ေခၚတဲ့ မဟာယာနဂုိဏ္းရဲ႕ ဂိုဏ္းခြဲတစ္ခုျဖစ္တဲ့ တႏၱရယာနတိဗက္ဗုဒၶ ဘာသာကိုလည္း ကိုးကြယ္ေန ၾကတယ္။
(၄) မဟာဂီရိ၊ ျမင္းျဖဴရွင္စတဲ့ ျမန္မာျပည္ျဖစ္ နတ္ေတြကိုလဲကိုးကြယ္ေနၾကတယ္။
အေနာ္ရထာမင္းေစာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာကို ျဖန္႕ျဖဴးျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာ အထက္ပါ ကိုးကြယ္မႈအေဟာင္းေတြကို လံုး၀ စြန္႕လႊတ္ခဲ့ၾကပါသလား?
အသစ္ေရာက္လာတဲ့ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာဟာ ကိုးကြယ္မႈအေဟာင္းေတြထက္ အဘက္ဘက္က သာလြန္ျပီးေဟာၾကားတဲ့ တရားေတာ္ေတြဟာ ပိဋကတ္ အခိုင္အမာရွိတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြရဲ႕ ေနထိုင္က်င့္ၾကံမႈေတြဟာ ၀ိနည္းေတာ္နဲ႕အညီျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ မင္းႏွင့္တကြျပည္သူလူထုက ေထရ၀ါ၏ ဗုဒၶသာသနာအသစ္ကို အင္တုိက္အားတုိက္ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ၾကိဳဆုိလက္ခံျပီး ေလးေလး စားစား ၾကည္ညိဳကိုးကြယ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုိးေဘးအစဥ္အဆက္က ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္လာတဲ့ ရိုးရာနတ္ကိုးကြယ္မႈ၊ ဟိႏၵဴျဗဟၼဏအယူေတြကို အလြယ္တကူ မစြန္႕လႊတ္ႏုိင္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ အသစ္ဟာ အေဟာင္းျဖစ္တဲ့ နတ္ကိုးကြယ္မႈနဲ႕ ဟိႏၵဴျဗဟၼဏ ကိုးကြယ္မႈ မဟာယာနကိုးကြယ္မႈေတြနဲ႕ ယွဥ္တြဲထြန္းကားခဲ့တာဟာ ယေန႔တုိင္ ျဖစ္ပါတယ္။
နတ္ဟိႏၵဴနဲ႕ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာေတြ ေရာေႏွာေနယင္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာကို ေထရ၀ါဒေတာင္ပုိင္း ဗုဒၶဘာသာလုိ႔ ေခၚဆုိႏုိင္ပါ့မလား?
ေခၚဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံဟာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာနုိင္ငံျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကလဲ ခံယူတယ္။ ကမာၻကလဲ အသိအမွတ္ျပဳတယ္၊ ရဟန္းေတာ္ေတြဟာ ေထရ၀ါဒ ၀ိနည္းေတာ္အတုိင္း က်င့္သံုးေနထုိင္ျပီး ေထရ၀ါ၏ ပိဋကတ္ေတြကိုသာ သင္အံေဟာၾကားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမာၻက ဘယ္လုိပဲ အသိအမွတ္ျပဳျပဳ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈထဲမွာ နတ္ဟိႏၵဴနဲ႕မဟာယာန ယဥ္ေက်းမႈေတြ ေရာေႏွာေနတယ္ဆုိတာကိုလဲ အသိအမွတ္ျပဳရမွာပဲ။ ဟိႏၵဴျဗာဟၼဏအယူ၀ါဒနဲ႕ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာေတြကို လက္ခံက်င့္သံုးခဲ့တာ ႏွစ္ကာလၾကာေညာင္း လာတဲ့အတြက္ ေထရ၀ါ၏ဗုဒၶဘာသာ အယူလုိ႔ပဲ မွတ္ထင္ေနၾကပါတယ္။ ဒီလုိအမွန္ကို မသိၾကေတာ့လို႔လဲ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈဟာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈစစ္စစ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ မွတ္ယူေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
နတ္ကုိးကြယ္မႈကေတာ့ ထင္ရွားပါတယ္။ ဟိႏၵဴျဗဟၼဏနဲ႕ မဟာယာန ကိုးကြယ္မႈေတြက ဘယ္ဟာေတြပါလဲ ?
ထင္ရွားတဲ့ ဟိႏၵဴျဗာဟၼဏ အယူ၀ါဒေတြကေတာ့ ဘုရားကိုးဆူပူေဇာ္တဲ့အခါ ျဂိဳဟ္ၾကီိးကိုးလံုး ျဂိဳဟ္နတ္ၾကီးကိုးပါးတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံေစတီပုထိုးေတြရဲ႕ အရပ္(၈)မ်က္ႏွာမွာ ျဂိဳဟ္တုိင္(၈)တုိင္ထားတာတို႔၊ ရက္ရာဇာ၊ ျပႆဒါး၊ နဂါးလွည့္စတဲ့ ေဗဒင္ အေဟာဆုိင္ရာေတြဟာ ဟိႏၵဴျဗာဟၼဏအယူ၀ါဒေတြျဖစ္ျပီး ေရေမႊးပုလင္း စသည္တုိ႔၌ ရွင္ဥပဂုတ္ရုပ္တု၊ ရွင္သီ၀လိရုပ္တုမ်ားထည့္ကိုးကြယ္မႈ၊ အင္းအုိင္၊ ခါးလွည့္လက္ဖြဲ႕နဲ႕ ေမွာ္အတက္ပညာေတြဟာ မဟာယာနတႏၱရယာနရဲ႕ အယူအဆေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီအယူအဆေတြနဲ႕ ပတ္သတ္ျပီး ေနာက္မွ ထပ္ရွင္းျပပါဦးမယ္။
အေနာ္ရထာမင္းေစဟာ နတ္ကိုးကြယ္မႈေတြ ဘယ္လုိ ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့ပါသလဲ?
အေနာ္ရထာမင္းေစာဟာ အလြန္သန္႕စင္တဲ့ ေထရ၀ါရဗုဒၶဘာသာကို နုိင္ငံအႏွံ ျဖန္႕ေ၀ေပးေပမယ့္ လူေတြဟာ ကိုးကြယ္မႈအေဟာင္းျဖစ္တဲ့ နတ္ေတြကိုလဲ စြဲျမဲကိုးကြယ္ေနၾကတဲ့အတြက္ အေနာ္ရထာမင္းေစာဟာ ပုဂံေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ နတ္ကြန္းေတြကို ဖ်က္၊ နတ္ရုပ္ေတြကို ပိႆႏုိးနတ္ကြန္းၾကီးထဲထည့္ျပီး ေသာ့ပိတ္ထားေစတယ္။ အဲသလုိ ပိႆႏုိးနတ္ကြန္းၾကီးကိုလဲ နတ္ရုပ္ေတြထည့္ေလွာင္ထားလုိ႔ နတ္ေလွာင္ေက်ာင္းလုိ႔ ေခၚတြင္ၾကတယ္။ ဘုရင္ကုိယ္တုိင္က နတ္ကိုးကြယ္မႈကို ႏွိမ္ႏွင္းေနေပမယ့္ နတ္ကြန္းနတ္ရုပ္မရွိေပမယ့္ နတ္ေတြကို တိတ္တဆိတ္ပူေဇာ္ ပသေနၾကတယ္။ ဒါကို ဘုရင္အေနာ္ရထာသိလုိ႔ လူေတြရဲ႕ နတ္ကိုးကြယ္လုိတဲ့ ဆႏၵလဲျပည့္၀ေစ၊ နတ္ပူေဇာ္ဖုိ႔လာရင္းနဲ႕ ဘုရားကိုလဲရွိခိုး ပူေဇာ္ျဖစ္ၾကေစေတာ့ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ေရႊစည္းခံုဘုရားတည္တဲ့အခါ ေစတီေဘး တစ္ေနရာမွာ ျမန္မာနတ္(၃၇)မင္း ရုပ္လံုးပံုေတြကို ထုလုပ္ထားေပးတယ္။ သူရႆတီ၊ မဟာပိႏၷဲစတဲ့ ဟိႏၵဴနတ္ေတြကိုေတာ့လံုး၀ အစေဖ်ာက္ပစ္လုိက္ၾကတယ္။ ဒီလုိနဲ႕ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ မေရာက္ခင္က ထြန္းကားေနတဲ့ နတ္ကိုးကြယ္မႈဟာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္အတူ ယွဥ္ျပိဳင္ ထြန္းကားခဲ့တာ ဒီေန႔အထိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေတာင္ပိုင္း ေထရ၀ါဒ ဘာသာ မေရာက္မီ ေျမာက္ပိုင္း မဟာယာနအႏြယ္ အရည္းၾကီး ရဟန္းေတြဟာ ဘယ္လုိ က်င့္ၾကံေနထုိင္ၾကပါသလဲ?
အရည္းၾကီး ရဟန္းေတြဟာ အ၀ါေရာင္သကၤန္းေတြကို မ၀တ္ၾကဘူး။ ဒီေန႔ရေသ့ေတြ၀တ္တဲ့ အညိဳမဲပုပ္ပုပ္အေရာင္ သကၤန္းေတြ ၀တ္ဆင္ၾကတယ္။ ဆံပင္ေတြကို လက္ေလးသစ္ေက်ာ္အထိ အရွည္ထားၾကတယ္။ မုတ္ဆိတ္ေမြး အရွည္ထားၾကတယ္။ ရဟန္းနဲ႕မတူဘဲ ရေသ့နဲ႕ပိုတူေနတယ္။ သူတုိ႔မွာ ပိဋကတ္စာေပ အခိုင္အမာမရွိဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တုိင္လဲ နတ္ကိုးကြယ္တယ္။ လူေတြကိုလဲ နတ္ကိုးကြယ္မႈအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးတယ္။ ထန္းရည္ အရက္ေတြလဲေသာက္တယ္။ အဂၢရတ္ထိုးတယ္။ ေဆးကုတယ္။ အင္းအုိင္ခါးလွည့္လက္ဖြဲ႕၊ မႏၱန္ေတြကို စီရင္ေပးတယ္၊ ေဗဒင္ေဟာ ဓာတ္ရုိက္လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ၾကတယ္။ မဂၤလာေဆာင္ေတာ့မယ့္ သတို႔သမီးကို မဂၤလာမေဆာင္မီ တစ္ညအရည္ၾကီးေတြဆီ လႊတ္ေပးရတယ္။ ဒါကို ပန္းဦးလႊတ္တယ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ အရည္းၾကီးဂိုဏ္းရဟန္းေတြရဲ႕ အင္အားဟာလဲ မနည္းလွဘူး။ ဂုိဏ္းခ်ဳပ္ အရည္းၾကီး(၃၀)နဲ႕ ေနာက္လုိက္ အရည္းၾကီး ေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္ ရွိတယ္္။ ဒီအေရအတြက္ကိုၾကည့္ရင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္မွာ အရည္းၾကီးသာသနာ ဘယ္ေလာက္ ထြန္းကားခဲ့တယ္ဆုိတာ ခန္႕မွန္းႏုိင္ပါတယ္။
အရည္ၾကီးေတြကို အေနာ္ရထာမင္းေစာ ဘယ္လုိ ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့သလဲ?
သန္႕စင္ မြန္ျမတ္တဲ့ ေထရ၀ဒ ဗုဒၶသာသနာပုဂံကုိ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ အေနာ္ရထာမင္းေစာဟာ အရည္းၾကီးရဟန္းေတြကို လူ၀တ္လဲေပးတယ္။ ဆင္ေခ်းက်ံဳး၊ ျမင္းေခ်းက်ံဳးစတဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ေစတယ္။ အခ်ိဳ႕ အရည္းၾကီး လူထြက္ေတြကေတာ့ ေဆးဆရာ၊ ေဗဒင္ဆရာ၊ ပေယာဂဆရာ၊ မ်က္လွည့္ဆရာအျဖစ္နဲ႕ အသက္ေမြးၾကတယ္။ အရည္းၾကီးရဟန္းေတြဟာ အသြင္အားျဖင့္ လံုး၀ေပ်ာက္သြားေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္း အေမြအႏွစ္ေတြကေတာ့ ယေန႔တုိင္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈအျဖစ္ ဆက္လက္တည္ရွိေနတယ္။ ဒီပညာရပ္ေတြကို ဒီေန႔အထိဆက္လက္သယ္ေဆာင္ ျဖန္႕ျဖဴးခဲ့သူေတြကေတာ့ အရည္းၾကီး လူထြက္ဆရာေတြပဲ ျဖစ္တယ္။
ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္ေတြက ဘာျဖစ္လုိ႔ အင္းအုိင္ခါးလွည့္ လက္ဖြဲ႕၊ မႏၱန္ေမွာ္ ပေယာဂနဲ႕ ေဗဒင္ပညာေတြကို ဆက္ခံျဖန္႕ျဖဴးၾကပါသလဲ?
လူေတြဟာ အသိဥာဏ္ မတိုးတက္ေသးေတာ့ အထက္ပါ ပညာရပ္ေတြမွာ စြဲလမ္းယံုၾကည္ၾကတယ္။ မိမိတို႔ရဲ႕ ပစၥဳပၸန္ေလာေလာဆယ္ အက်ိဳးအတြက္ ဆရာေတြထံ ခ်ဥ္းကပ္ေမးျမန္းၾကတယ္။ ညႊန္ၾကားတဲ့အတုိင္း လုိက္လုပ္ၾကတယ္။ လူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ဆရာလိမ္ ဆရာညာေတြလဲ ေပါမ်ားလာတယ္။ မိမိတို႔ကို ပစၥည္းေလးပါးေထာက္ပံ့လွဴဒါန္းေနတဲ့ တကာတကာမေတြရဲ႕ အက်ိဳးအတြက္ ဒီပညာေတြကို တခ်ိဳ႕အနည္းငယ္မွ်သာ ေထရ၀ါဒရဟန္းေတာ္ေတြက ဆက္လက္ေလ့လာၾကတယ္။ တကာတကာမေတြကို ေဟာေျပာၾကတယ္။ နတ္ကိုးကြယ္မႈကို လံုး၀ပိတ္ပင္လုိ႔ မရတဲ့အခါမွာ ဘုရားဖူးျပီးရင္ေတာ့ နတ္ေတြကို ပူေဇာ္ရင္ ပူေဇာ္ၾကပါေစဆိုျပီး ေစတီေဘးမွာ နတ္ရုပ္ေတြ ထားေပးသလိုပါပဲ။ အင္းအုိင္ မႏၱန္ ပေယာဂေတြကို လံုး၀မယံုၾကည္ဖုိ႔ ပိတ္ပင္လုိ႔ မရေတာ့ လူလိမ္ လူညာေတြ ေဘးမွလဲလြတ္ေစေတာ့။ ဒီပညာေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး သာသနာနဲ႕ ဆက္စပ္မႈလဲ ျဖစ္ေစေတာ့ဆုိတဲ့ သေဘာနဲ႕ ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ားကလဲ ဒီပညာေတြကို အဆင့္ဆင့္သင္ယူခဲ့ သင္ၾကားပိုပခ်ေပးခဲ့ၾကတာပါပဲ။ ဘာသာေရး ရူေထာင့္နဲ႕၀ိနည္း က်င့္၀တ္ရူေထာင့္အရ မေလ်ာ္ေပမယ့္ သာသနာျပဳ ရူေထာင့္၊ လူမႈေရး ယဥ္ေက်းမႈရူေထာင့္က ၾကည့္ျပီး လုပ္ေဆာင္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
နတ္နဲ႕ေဗဒင္ မႏၱန္ေတြကို ဘာေၾကာင့္ လူေတြ စြဲလမ္းယံုၾကည္ၾကသလဲ ?
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရားဟာ အျခားဘာသာေတြရဲ႕ ဘုရားေတြလုိ ကယ္တင္မႈ မစမူ မရွိဘူး။ အမွန္တရားကိုသာ ညႊန္ျပေတာ္မႈႏုိင္တယ္။ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတဲ့အက်ိဳးရတယ္။ မေကာင္းတာလုပ္ရင္ မေကာင္းတဲ့အက်ိဳးရမယ္လုိ႔ ဗုဒၶကေဟာတယ္။ လူေတြဟာ မရေသးတဲ့ရာထူးဂုဏ္သိန္ စည္းစိမ္ကိုရခ်င္တယ္။ ရျပီးသားရာထူးစည္းစိမ္ေတြ ဆံုးရွဳံးေပ်ာက္ပ်က္ သြားမွာစုိးရိမ္တယ္။ ေၾကာက္တယ္။ ဒီလုိခ်င္တဲ့စိတ္နဲ႕ ေၾကာက္စိတ္ကို နတ္ေတြ ေဗဒင္ အင္းအုိင္ မႏၱန္ေတြကသာ လက္ငင္းဒိဌ ကူညီမစႏုိင္တယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ၾကတယ္။ အဲဒီလုိ ေလာေလာဆယ္ ေလာကီေကာင္းက်ိဳးေတြ ရဖုိ႔အတြက္ နတ္၊ ေဗဒင္၊ အင္းအုိင္ မႏၱန္ေတြကို ယံုၾကည္အားကိုးေနၾကျခင္း ျဖစ္တယ္။
ဒီေန႔ ျမန္မာေတြ ေဟာေျပာ ယံုၾကည္ေနၾကတဲ့ ေဗဒင္ဟာ ဟိႏၵဴျဗာဟၼဏေတြရဲ႕ ေဗဒင္(၄)ပံုနဲ႕ တူပါသလား?
မတူပါဘူး၊ ေ၀ဒက်မ္း(၄)မ်ိဳးရွိတဲ့ အနက္ ေနာက္ဆံုးမွေပၚလာတဲ့ အာထဗၺဏေ၀ဒက်မ္းတစ္က်မ္းနဲ႕သာ တူပါတယ္။ အာထဗၺဏေ၀ဒက်မ္းမွာ စုန္း တေစၦ ကေ၀ ေမွာ္ မေယာဂအတတ္၊ ၀ိဇၨာေဇာ္ဂ်ီတပသီေတြနဲ႕ အင္းအုိင္ ခါးလွည့္ လက္ဖြဲ႕အတတ္၊ ေျမလွ်ိဳးမိုးပ်ံတဲ့ ဂႏၶာအတတ္ေတြ ပါတယ္။ ဒီေနာက္ဆံုး အာထဗၺဏေ၀ဒေၾကာင့္ ဘာသာေရးသက္သက္ျဖစ္ျပီး မြန္ျမတ္တဲ့ အေျခားေ၀ဒသံုးက်မ္းရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာပါ က်ဆင္းခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္အခ်ိဳ႕ ျဗာဟၼဏဆရာၾကီးေတြက ေနာက္ဆံုး အာထဗၺဏေ၀ဒကို မေလ့လာၾကဘူး။ ပိဋကသံုးပံုသာရွိသလုိ ေဗဒင္ဟာလဲ သံုးက်မ္းပဲလုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳၾကတယ္။ ေရွ႕ပိုင္းေဗဒင္သံုးက်မ္း ဟာလဲ ဟိႏၵဴျဗာဟၼဏ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္မႈ ပူေဇာ္ပသမႈေတြကိုျပတဲ့ က်မ္းေတြျဖစ္ပါ တယ္။ ယေန႕ ျမန္မာျပည္မွာ ေဟာေနတဲ့ ေဗဒင္မ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။
ေဗဒင္မႏၱန္ေတြဟာ တကယ္ မွန္ကန္ပါသလား ?
မွားတာရွိသလုိ မွန္တာလဲ ရွိပါတယ္။ သိဒၶတၳမင္းသားဟာ ဘုရားစင္စစ္ျဖစ္မယ္လုိ႔ ေဗဒင္ပညာနဲ႕ ေဟာခဲ့တယ္။ ပုဏၰားအခ်ိဳ႕ဟာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ လကၡဏာေတာ္ကို ျမင္တာနဲ႕ ဘုရားပဲလုိ႔ အတတ္သိျပီး ပူေဇာ္ၾကတာလဲ ရွိပါတယ္။ အျခားမႏၱန္ေဗဒင္နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ေဟာထားတဲ့ ပိဋကပါဠိေတြ ဇာတ္၀တၳဳေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ေျမလွ်ိဳမိုးပ်ံႏုိင္တဲ့ ဂႏၶာရီအတတ္နဲ႕ လြဲမွားမွာစုိးလုိ႔ ရဟန္းေတြ တန္ခိုးကၠုဒၶိပါတ္မျပရဘူးလုိ႔ ဘုရားရွင္ပညတ္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေတြရဲ႕ အသိဥာဏ္ေခါင္းပါးမႈ၊ ယံုလြယ္တတ္မႈ၊ ရာထူးဂုဏ္သိန္၊ လာဘ္လာဘရလုိမႈေတြကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ေဗဒင္မႏၱန္အတတ္ေတြကို တကယ္တတ္ေျမာက္ေအာင္ မသင္ပဲ လိမ္ညာျဖီးျဖန္း စားေသာက္ေနသူေတြ မ်ားၾကတဲ့အတြက္ သိပၸံေခတ္လူငယ္ေတြက ေဗဒင္မႏၱန္ေတြကို အယံုအၾကည္ နည္းပါးလာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။