အုိ... မိခင္

ျဗဟၼာဘံု၌ေနေသာ ျဗဟၼာတို႔သည္ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာဟူေသာ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရားေလးပါးႏွင့္ အျမဲေနထုိင္ၾကသည္၊ ထုိ႔အတူ မိဘတုိ႔သည္လည္း ယင္းျဗဟၼစုိရ္တရားေလးပါးႏွင့္ အျမဲေနထုိင္ၾကသည္၊ ထုိ႔အတူ မိဘတုိ႔သည္လည္း ယင္းျဗဟၼစုိရ္တရား ေလးပါးႏွင့္ ေနၾကသည္ဟု ေဟာေတာ္မႈ၏။ မိဘမ်ားေနပံုမွာ-

(၁)မိခင္သည္ သားသမီးမ်ား ကိုယ္၀န္သေႏၶတည္ရွိေသာအခါ ပူစပ္ခ်ဥ္ငန္ အစားအေသာက္ ေရွာင္ရျခင္း၊ အကုန္းအကြ အထအထုိင္ ဆင္ျခင္ရျခင္း၊ အေလးအပင္မထမ္းမရြက္ ဆင္ျခင္ရျခင္း၊ ကိုယ္၀န္သားငယ္ ဒုကၡျဖစ္ေစမည့္ အေနအစားအားလံုး ဆင္ျခင္ေနရျခငး္ စသည္ျဖင့္ “ငါ့သားသမီး ကေလး ခ်မ္းသာပါေစ၊ ေျခလက္အဂၤါ ျပည့္ျပည့္စံုစံုႏွင့္ ခ်မ္းသာစြာ ေမြးဖြားပါေစ” ဟု ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာစိတ္သည္ အျမဲျဖစ္ပြားေန၏။ ဖခင္လုပ္သူကလည္း လုိအပ္သည္မ်ားကို အျမဲျဖည့္ဆည္းေပး ေနေလ့ရွိသည္။

(၂) ေမြးဖြားလာေသာအခါတြင္လည္း သားသမီးကေလးမ်က္ႏွာျမင္ရသည္ႏွင့္ ကိုးလလြယ္ ဆယ္လဖြားရေသာ အာေ၀ဏိက ဒုကၡၾကီးကိုပင္ ေမ့ေပ်ာက္သားရွာ၏။ ေမြးဖြားျပီးေနာက္ တအူ၀ဲ၀ဲ ငိုယိုကာ ထားသလုိေနရျခငး္၊ တစ္စံုတစ္ရာ အခံခက္၍ နာက်င္၍ ဆာေလာင္၍ေနေသာ္လည္း မေျပာမဆိုတတ္၊ ပက္လက္ကေလး ထားသည့္အတုိင္းပင္ ေနရျပီး တစာစာငိုေၾကြးလွ်င္ မိခင္၏ ႏွလံုးသားတြင္ သနားျခင္း ကရုဏာစိတ္မ်ား ျဖစ္ပြားရျပန္သည္။

(၃) သားသမီးကေလးမ်ား ေမွာက္ႏုိင္ လွန္ႏိုင္္ ထုိင္ႏိုင္ ထႏုိင္ သြားစျပဳႏုိင္ ျပံဳးရယ္စျပဳႏုိင္၊ စကားတီတီတာတာ ေျပာႏုိင္္ဆုိႏုိင္ ခ်ိဳမိုင္မုိင္လုပ္ႏုိင္လာေသာအခါ မိဘတုိ႔ရင္၌ ျဖစ္ရေသာ ၀မ္းေျမာက္ၾကည္ႏႈးမႈ မုဒိတာစိတ္မွာ ေျပာဖြယ္ရာ မရွိျပီ။ မိဘကို မဆုိထားဘိ၊ ေဘးကျမင္ေတြ႕ရသူမ်ားပင္ ၀မ္းေျမာက္၍ ေနၾကရ၏။ သားသမီးငယ္မ်ားက ကစားေျပးလႊား၍ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ေနသည္ကို ျမင္ရတုိင္း မိဘတုိ႔ႏွလံုးသားတြင္ မုဒိတာတရား ျဖစ္ပြားရ၍ အရြယ္အလုိက္ စာၾကိဳးစားျခင္း၊ အလုပ္ကူညီလုပ္ျခင္း စသည္ျဖင့္ သားသမီးတုိ႔ လိမၼာလွ်င္ လိမၼာသေလာက္ မိဘတုိ႔ ၀မ္းေျမာက္ရ၏။ ခ်မ္းသာရ၏။ အသက္ရွည္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သားသမီးတို႔သည္ မိဘတုိ႔ အသက္ရွင္သမွ် ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ က်န္းမာခ်မ္းသာ၍ အသက္ရွည္ေစရန္ သားသမီးတို႔က လိမၼာေအာင္ေနထုိင္ျပၾကဖုိ႔ အင္မတန္မွ အေရးၾကီးလွေပသည္။

(၄) သားသမီးမ်ား အခ်ိန္တန္ အရြယ္ေရာက္၍ အိမ္ေထာင္ျပဳၾကေသာအခါ၊ ကိုယ့္အိုး ကိုယ့္အိမ္ႏွင့္ ေနထုိင္ ၾကေသာ အခါ “ ေၾသာ္ - ငါ့သားသမီးမ်ား ကိုယ္စြမ္းကိုယ္စျဖင့္ ေနထုိင္ႏိုင္ၾကေပျပီ” ဟု လ်စ္လ်ဴျပဳေသာအားျဖင့္ သင့္တင့္မွ်တေသာ ဥေပကၡာစိတ္ထားကို ထားၾကေလသည္။ သားသမီးမ်ားႏွင္ စပ္၍ တြယ္တာမႈ (ေလာဘ)၊ ပူပန္စိုးရိမ္ေနရမႈ၊ ေၾကာင့္ၾကမႈ (ေဒါသ) ဟူေသာ အစြန္းႏွစ္ဘက္မွ လြတ္ကာ ဥေပကၡာစိတ္ထားျဖင့္ ျငိမ္းေအးစြာ စိတ္ခ်လက္ခ် ေနထုိင္ သြားႏုိင္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

တိရစာၦန္ျဖစ္တဲ့ ႏြားမၾကီးေတာင္မွ သူ႔သားသမီးအတြက္ အသက္ေပးသြားရဲေသးတယ္ ဆုိလွ်င္ ငါတုိ႔အေမေတြဟာ ငါတို႔ကို ဘယ္အထိခ်စ္ႏုိင္လိမ့္မလဲဆုိတာ ႏွလံုးသားမွာ ခံစားျပီးေတာ့ သိလာလိမ့္မယ္။

အဲဒီေတာ့ သားသမီးေတြအေပၚမွာ ဒီေလာက္ထိ ေမတၱာထားႏုိင္ၾကတဲ့ ခ်စ္ႏိုင္ၾကတဲ့ မိဘေတြအတြက္ သားသမီးေတြကလည္း တာ၀န္ေက်ဖုိ႔ ေက်းဇူးျပန္ဆပ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိပါလိမ့္မယ္။

မိဘတုိင္းဟာ သားသမီးေတြဆီက ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ (၅)ခ်က္ ရွိတယ္လုိ႔တုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာၾကားေတာ္မႈခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီငါးခ်က္ကေတာ့ -

မိဘမ်ား လုိက္နာရမည့္ က်င့္၀တ္ငါးပါးကို ေဟာၾကားေတာ္မႈရာ၌ “မေကာင္းျမစ္တာ ေကာင္းရာညႊန္လတ္ အတတ္သင္ေစ ေပးေ၀ႏွီးရင္း ထိမ္းျမွားျခင္းလွ်င္ ၀တ္ငါးအင္ ဖခင္မယ္တုိ႔တာ” ဟူ၍ ထိမ္းျမားမဂၤလာ ျပဳလုပ္ေပးရမည္ဟု ညႊန္ျပေတာ္မႈခဲ့သည္။

ထိမ္းျမွားေပးလွ်င္ မိဘတာ၀န္ ေက်ပြန္ျပီဆုိျပီး ေတာ္စြေလ်ာ္စြ မယူဆေစလုိေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာက အိမ္ေထာင္ေရးတာ၀န္ကို အေလးအနက္ ထားကာ ပတရူေပန သံေယာေဇႏိၱ-မိမိတု႔ိ၏ မ်ိဳးရုိးစဥ္လာ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ၊ ရုပ္ဆင္းအဂၤါ၊ ကိုယ္က်င့္သီလ စသည္တုိ႔ျဖင့္ သင့္ေလ်ာ္ ေလ်ာက္ပတ္သည့္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ထိမ္းျမားေပးရမည္ဟု ထပ္ဆင့္ ညႊန္ျပေတာ္မႈသည္။

ေလာက၌ ေရႊေငြ စသည္ေၾကြးဆပ္လွ်င္ ေၾကြးတင္သည္ အေရအတြက္ အားေလ်ာစြာ ေပးဆပ္လုိ႔ရ၏။ ေၾကြးေက်၏။ မိဘတုိ႔ေမတၱာကား အနႏၱျဖစ္၍ မေက်ႏုိင္။ မေက်ႏုိင္၍ မဆပ္လွ်င္ ေၾကြးထပ္တင္ရန္သာ ရွိေတာ့သည္။

ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မႈသည္မွာ သားသမီးတုိ႔သည္ ေက်းဇူးရွင္ မိဘႏွစ္ပါးအား ပခံုးတစ္ဘက္စီ၌ တင္ထား၍ အျမဲတမ္း မိဘႏွစ္ပါးအား အစာေကြ်းေမြးေပးျခင္း၊ ေရခ်ိဳးေပးျခင္း၊ နင္းႏွိပ္ေပးျခင္း၊ သိပ္ေပးျခင္း၊ မိမိတုိ႔ ပခံုးေပၚ၌ပင္ က်င္ၾကီးက်င္ငယ္စြန္႕ေသာ္လည္း မျငဴမစူ ျပဳစုသုတ္သင္ေပးျခင္း စသည္ျဖင့္ အႏွစ္တစ္ရာတုိင္တုိင္ ပခံုးထမ္း၍ ျပဳစုလုပ္ေကြ်းေသာ္လည္း ေက်းဇူးေကြ်း မေက်ႏုိင္ဟုပင္ ေဟာေတာ္မႈေလသည္။

“ေက်းဇူေၾကြး မေက်ႏုိင္” ဟုဆုိသည္မွာ ေက်းဖူးၾကီးမားပံုကို ျပဆုိလုိျခင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။ မိဘႏွစ္ပါးအသက္ထင္ရွားရွိစဥ္ ျပဆုိခဲ့သည့္အတုိင္း ရာသီအလုိက္ ေကြ်းေမြးျပဳစုေပးျခင္း၊ အထူးသျဖင့္ အေမြခံထုိက္ေအာင္ ေနျခင္း၊ မိဘႏွစ္ပါး စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ သားသမီးတုိ႔ လုိက္နာရမည့္ ၀တၱရားငါးပါးႏွင့္အညီ လိမ္လိမ္မာမာ ေနျပျခင္း၊ ကြယ္လြန္သြားၾကေသာ အခါတြင္လည္း မိဘႏွစ္ပါးကို ရည္စူး၍ အလွဴဒါန ျပဳလုပ္ျပီး အမွ်တမ္းေပးေ၀ျခင္း ျပဳေပးလွ်င္ပင္ ၀တၱရားေက်သည္ဟု ဆုိသင့္၏။

ေက်းဇူးရွင္ မိဘႏွစ္ပါးတုိ႔၏ ေက်းဇူးေၾကြးကို ေပးဆပ္ရာ၌ အေကာင္းဆံုးနည္းကို ျမတ္စြာဘုရားေဟာ ၾကားထားသည္မွာ တရားျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ တရားျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္းဆုိသည္မွာ-

(၁) ရတနာသံုးပါး မယံုၾကည္ေသးေသာ မိဘတုိ႔အား ယံုၾကည္လာေအာင္၊ သရဏံဂံုမတည္ေသးေသာ မိဘတို႔အား သရဏဂံုတည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊

(၂) အလွဴဒါနအားနည္းေသာ မိဘတုိ႔အား အလွဴဒါန ျပဳလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊

(၃) စစ္မွန္ေသာ ကိုယ္က်င့္သီလ မရွိေသးေသာ မိဘတုိ႔အား ကိုယ္က်င့္သီလေစာင့္ထိန္းလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊

(၄) အသိပညာမရွိေသးေသာ မိဘတုိ႔အား အသိပညာရွိေအာင္ ရတနာသံုးပါးႏွင့္ စပ္ေသာ အသိပညာ၊ ၀ိပႆနာပညာ၊ သစၥာျမင္ေသာ ပညာမ်ားသည္ အျမတ္ဆံုးျဖစ္၍ ထုိပညာမ်ားျဖစ္ပြားေအာင္ စာဖက္ျပျခင္း၊ တရားနာျဖစ္ေအာင္၊ တရားထုိင္ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းမ်ားသည္ အေကာင္းဆံုး ေသာ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

သားသမီးမ်ား ကိုယ္တုိင္က သီလရွင္၊ ရွင္သာမေဏ၊ ရဟန္းျပဳ၍ တရားအားထုတ္ျခင္း၊ မိဘမ်ားအေပၚ ေမတၱာပြားမ်ားျခင္းမ်ားလည္း မိဘႏွစ္ပါးအား သာသနာအေမြခံေစ၍ တရားျဖင့္ အေကာင္းဆံုး ေက်းဖူးဆပ္ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ မိစၦာအယူရွိေသာ မိခင္အား၊ သမၼာအယူရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ ျမတ္စြာဘုရားသည္ပင္ မယ္ေတာ္ ေတာ္စပ္ဖူးေသာ သႏၱဳသိတနတ္သားအား အဘိဓမၼာတားေဟာၾကား ျခင္းျဖင့္ အေကာင္းဆံုး ေမြးေက်းဇူးေပးဆပ္ ေတာ္မႈသြားၾကေလသည္။

ဤမွ် ေက်းဇူးၾကီးမားလွေသာေၾကာင့္ မိဘလုပ္ေကြ်း ေက်းဇူးဆပ္၍ ခ်မ္းသာၾကီးပြားေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို မ်ားစြာ ေဟာေတာ္မႈထားသည္။ မိဘတို႔အား စိတ္ဆင္းရဲေအာင္လုပ္၍၊ တမင္ျပစ္မွား၍ ယခုဘ၀မွာပင္ ဆင္းရဲရသူမ်ား၊ ေျမမ်ိဳခံရသူမ်ား၊ ေနာက္ဘ၀တြင္ ငရဲက်သူမ်ားလည္း မ်ားလွေလျပီ။ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ မေထရ္ျမတ္ၾကီးေသာ္မွပင္ ႏုစဥ္ဘ၀က မုိက္မဲေသာ မယားစကားနားေထာင္မိ၍ မိဘႏွစ္ပါးကို ရုိက္ႏွက္မိေသာကံေၾကာင့္ ခုိးသားရုိက္ႏွက္ခံရ၍ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မႈရရွာေပသည္။

မိဘတုိ႔သည္ မိမိတို႔ ရင္ေသြးမ်ား စကားမေျပာတတ္မီကပင္ သင္ျပေပးခဲ့ၾကရ၏။ သြားပံု၊ လာပံု၊ လမ္းေလွ်ာက္ပံု၊ ဦးေတာ္လုပ္ပံု၊ အေမအေဖေခၚပံုမွအစ အရြယ္အလုိက္ ေျပာဆုိျပဳမႈပံုမ်ားကို ဘာမွ် လုိေလေသးမရွိ၊ အကြက္ေစ့ေအာင္ သင္ျပေပးခဲ့ၾကရသျဖင့္ မိဘႏွစ္ပါးကို “လက္ဦးဆရာ”ဟုပင္ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာေတာ္မႈထားသည္။

သားသမီးမ်ား အိမ္ေထာင္က်သြားၾကေသာ္လည္း အိမ္ခြဲရန္မလုိလား၊ မိဘရုိးရာ အလုပ္အကိုင္မ်ားကို လုပ္တတ္ေအာင္၊ အရင္းအႏွီးစုေဆာင္းမိေအာင္ မိမိတုိ႔ႏွင့္အတူ ထားကာ ေသသည့္ေန႔အထိ သင္ျပေပးသြားၾကေလသည္။

ၾကက္သားေပါက္ကေလမ်ားကို မိခင္ၾကက္မၾကီးသည္ မိမိေတာင္ပံႏွစ္ဘက္ျဖင့္ ေထြးပိုက္ကာ အျမဲတမ္း မိခင္ေမတၱာမ်ား မြမ္းထံုေပးသကဲ့သို႔ ရွိေပသည္။ ၾကက္မၾကီးသည္ မိမိၾကက္သားငယ္မ်ားအာ ပ်ံတတ္၊ ေျပးတတ္၊ ရန္သူကို၊ ေရွာင္တတ္၊ ယက္၍ အစာရွာတတ္ေအာင္လည္း သင္ျပေပး၏။ မိဘတုိ႔ေမတၱာကား ၾကီးမားလွေပ၏။

ဤ မွ်တ၍ ျမင့္ျမတ္ေသာ ဥေပကၡာအရသာကို ခံစားလုိသျဖင့္ မ်က္စိမမွိတ္ခင္ သားသမီးမ်ားကို အိမ္ေထာင္လ်ာထား ခ်ထားေပး သြားၾကသည္လည္း ရွိေပသည္။ သားသမီးမ်ားအေပၚ သူစိမ္းတရံဆံတုိ႔ ခ်စ္သည္၊ အက်ိဳးလုိလားပါ သည္ဆုိျခင္းမွာ မိဘမ်ား မုန္းသေလာက္သာ ရွိေပေသး၏။ သားသမီးတုိ႔ အေပၚ၌ ထားရွိေသာ မိဘတုိ႔ ေမတၱာကား ေသခါမွသာ ရပ္စဲေတာ့၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္ သတၱာေလာက၌ “မိခင္စိတ္” ေလာက္ ျမင့္ျမတ္ေသာ စိတ္မရွိေပ။ ျမတ္စြာဘုရားကလည္း သတၱ၀ါတုိင္း အေပၚ ေမတၱာထားရန္ ညႊတ္ျပေတာ္မႈရာ၌ ထုိမိခင္စိတ္ကို ဥပမာေပးေတာ္မႈခဲ့သည္။သားသည္ ႏြားမၾကီးအား လွံျဖင့္ ထုိးသတ္၍ မေသျခင္းမွာ ႏုိ႕စို႔ေနေသာ ႏြားသားငယ္ အေပၚထားေသာ ထိုသည့္ မိခင္မေတၱာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

မဟာပထ၀ီေျမၾကီးသည္ လည္းေကာင္း၊ မဟာသမုဒၵရာ၊ ျမင္းမုိရ္ေတာင္ႏွင့္ အဇဋာ ေကာင္းကင္ၾကီးသည္ လည္းေကာင္း မိဘေမတၱာႏွင့္ ႏႈိင္းစာလွ်င္ ေသးငယ္က်ဥ္း က်ံဳး၍ သြားကုန္၏၊ မိဘေမတၱာသည္ အနႏၱျဖစ္ေသာေၾကာင့္ေပတည္း။

- ေလာကတြင္ မိဘေက်းဇူး အထူးသိတတ္ ေက်းဇူးဆပ္ၾကသူ ရွိၾကကုန္၏။

- တခ်ိဳ႕က ေက်းဇူးရွိေၾကာင္း သိရုံသ သိသည္။ တံု႔ျပန္မႈမပါ။

- တခ်ိဳ႕က မိဘေက်းဇူးသိတတ္၍ ဆပ္ခ်င္ေသာ္လည္း ကုိယ့္ဘ၀ကိုယ္ ခုိင္မတ္ေအာင္ မရပ္တည္ႏုိင္သျဖင့္ မိဘေက်းဇူးဆပ္ႏုိင္ဖုိ႔ ေ၀းစြ၊ မိဘကို ျပန္မွီခိုစားေနရသည္။

- တခ်ိဳ႕က မိဘေက်းဇူးသိေသာ္လည္း စိတ္နာစရာ အေၾကာင္းေတြကိုအျမဲတမ္း ေခါင္းထဲထည့္ေတြးေနသျဖင့္ မိဘကိုအျပစ္တင္ အျပစ္ျမင္ျပီး သံေယာဇဥ္ ကင္းကင္းေနၾကေသာ သားသမီးမ်ားလည္း ရွိသည္။

- တခ်ိဳ႕က မိဘရွိစဥ္က ေကာင္းမြန္စြာ အနာခံေစာင့္ေရွာက္ေသာ္လည္း မိဘ၏စည္းစိမ္ဥစၥာ ယုတ္ေလ်ာ့ ပ်က္စီးေသာအခါ ကိုယ့္အိမ္မွာ မထားခ်င္ေတာ့ဘဲ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ားထံ ပုတ္ထုတ္ၾကတာမ်ိဳးလည္း ရွိ၏။

- တခ်ိဳ႕သားသမီးက မိဘကို ၀တၱရားအရ ေစာင့္ေရွာက္ေသာ္လည္း ေအာ္ဟစ္မာန္မဲ ဆူပူျပစ္တင္ ေနတတ္ၾကသျဖင့္ မိဘက သားသမိးကို ေၾကာက္ေၾကာက္ လန္႕လန္႕ မွီခိုေနရတာမ်ိဳး လည္းရွိသည္။

- တခ်ိဳ႕က သူတို႔၏ဆင္းရဲၾကပ္တည္းမႈမွ သက္သာရာ ရေစရန္အတြက္ မိဘေနသည့္ အိမ္ႏွင့္ျခံကို မိဘသက္ရွိထင္ရွား ရွိတုန္းမွာပင္ အတင္းအၾကပ္ေရာင္းခ် အေမြခြဲေ၀ျပီး ကုိယ္လြတ္ရုန္းသြားၾက သည္။

- မိဘက ဘယ္သူႏွင့္ ေနရမွန္းမသိ။ မလြဲသာ၍ ေခၚရသူမွာလည္း မိဘပုိက္ဆံလက္ထဲပါေနေသာ ေၾကာင့္ ၾကည္ျဖဴဟန္ျပ၏။ သူတုိ႔ ယူသံုး၍ ကုန္ေသာအခါ မိဘကို ဆူပူျငဴစူေတာ့သည္။

- တခ်ိဳ႕က ဇနီးခင္ပြန္းစကားနားေယာင္ျပီး ပစၥည္းဥစၥာႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိဘကို တရားစြဲတာမ်ိဳးလည္း ရွိေသးသည္။

- ဤလုိမ်ိဳး သားသမီးေတြရွိေသာ္လည္း မိဘကို ထိပ္မွာတင္ ရင္မွာ သိမ္းထားျပီး ေသသည့္တုိင္ ျပဳစု ေကြ်းေမြး ေစာင့္ေရွာက္ သြားၾကသည့္ သားသမီးမ်ိဳးေတြလည္း အမ်ားၾကီး

- မိဘအတြက္ ဘ၀ကုိစေတးျပီး ေကြ်းေမြးျပဳစုၾကေသာ သးသမီးမ်ားလည္းရွိ၏။

- မိဘသာလ်င္ ငါ့ဘ၀မွာ ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယဟူ၍ ထိပ္တန္းဦးစားေပးအဆင့္ျဖင့္ အနီးကပ္ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ၾကေသာ သားသမီးမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။

- မိဘရွိစဥ္က မိရိပ္ဖရိပ္၏ တန္ဖိုးကို အစဥ္ေလးစားတန္ဖိုးထားျပီး မိဘမရွိေသာ အခါမွာလည္း ထုိအရိပ္၏တန္ဖုိးကို အစဥ္အျမဲ ေျပာဆုိတသသသ ရွိေနၾကသူမ်ားလည္းရွိ၏။

- တခ်ိဳ႕က မိဘကြယ္လြန္သြားသျဖင့္ ေကာင္းစြာေက်းဇူးမဆပ္ လုိက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ မိဘေက်းဇူးကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္ေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိသည္။

- မိဘ ေသဆံုးကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ျပီျဖစ္ေသာ္လည္း မေနံတစ္ေန႔ကလုိ ေအာက္ေမ့ျပီး မိဘအတြက္ရည္စူးျပီး အလွဴဒါနျပဳၾက သူမ်ိဳးလည္း ရွိေသးသည္။

- မိဘကို သက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္မွာ ေကာင္းစြာ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏႈိး တန္ဖိုးထားျပီး၊ မရွိေတာ့သည့္အခါ မိဘဂုဏ္ေက်းဇူးကို အစဥ္ေအာက္ေမ့ သတိရေနတတ္ေသာ သားသမီးမ်ိဳး ရွား၏။

- မိဘေက်းဖူးသိတတ္ေသာ ထုိသားသမီးမ်ိဳးသည္ ေလာကတြင္ တင့္တယ္၏။ ထင္ရွား၏။ ျပည့္စံု၏။ အတိတ္ကံ ၀ဋ္ေၾကြးေၾကာင့္ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေစကာမႈ ကယ္သူရွိတတ္၏။ ခ်ီးမြမ္းေပးကမ္းသူ ရွိတတ္၏။ အေၾကာင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္ အဆင္ေျပတတ္၏။

- ထုိ႔ေၾကာင့္ မိဘေက်းဇူးကို သိတတ္၊ တန္ဖိုးထားတတ္ၾကရာ၏။

- အမိႏွင့္ အဖတုိ႔ကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္မလုပ္ပါႏွင့္။

- အမိအဖတုိ႔ကို စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ထားေပးၾကစမ္းပါ။

- အမိအဖတုိ႔ကို စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ထားေပးႏုိ္င္တဲ့ သားသမီးမ်ား ျဖစ္ၾကပါေစ။

- သားသည္ အမိအဖတို႔အတြက္ အားျဖစ္ရမ်ာပါ။ က်ား မျဖစ္ၾကပါေစနဲ႕။

- သမီးသည္ အမိအဖတိုပအတြက္ ထီးျဖစ္ရမွာပါ။ မီး မျဖစ္ၾကပါေစနဲ႕။

- အမိအဖတို႔အတြက္ အားျဖစ္ေစရေအာင္ ၾကိဳးစားေနတဲ့သားမ်ိဳး၊ အမိအဖတုိ႕အတြက္ ထီးျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနတဲ့ သမိးမ်ိဳးက မိဘေက်းဇူးကို သိတတ္ေနၾကသူေတြပါပဲ။

- ယေန႔သည္ မိဘေက်းဇူးကို ဆပ္ခြင့္ၾကံဳတဲ့ အခါသမယပါ။

- အခါသင့္အခြင့္ၾကံဳေနတဲ့ ယေန႔ကာလကို မနက္ျဖန္သို႔ မေရႊ႕ဆုိင္း လုိက္ပါနဲ႕။

- မနက္ျဖန္ဆိုတာက အစုိးမရႏုိင္ပါဘူး။

- စုိးပုိင္ခြင့္ရေနတဲ့ ယေန႔ကာလမွာပဲ မိဘေက်းဇူးကို ဆပ္လုိက္ၾကစမ္းပါ။

- မိဘေက်းဇူးကို ေလာကနည္း၊ ဓမၼနည္းနဲ႕ ေပးဆပ္ႏုိင္ပါတယ္။

- အမိအဖတုိ႔ရဲ႕ လုိအင္ဟူသမွ်ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ရမယ္။ ေပးေနရမယ္။

- လုိအင္ျပည့္ေတာ့ အမိအဖတုိ႔ စိတ္ခ်မ္းသာတာေပါ့။

- အမိအဖတုိ႔ကို စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ထားႏိုင္တဲ့ ေက်းဇူးဆပ္နည္းကို ေလာကနည္းလုိ႔ ေခၚပါတယ္။

- သဒၶါစိတ္နညး္ပါးတဲ့ အမိအဖကို သဒၶါတရားထက္သန္လာေအာင္ ကုိယ္က်င့္တရား ယိုင္နဲ႕ေနတဲ့ အမိအဖကို ကိုယ္က်င့္တရားေျဖာင့္မတ္လာေအာင္၊ စာရိတၱညစ္ညဴးေနတဲ့ အမိအဖကို စာရိတၱျဖဴစင္လာေအာင္ မဂၤဖုိလ္ရေၾကာင္း တရားေကာင္းနဲ႕ မေတြ႕ရဘူးေသးတဲ့ အမိအဖကို မဂၤလမး္ ဖုိလ္လမ္း လမ္းမွန္ေပၚသို႔ေရာက္ရွိသြားရေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးေနတာက ဓမၼနည္းနဲ႕ ေက်းဇူးဆပ္တယ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။

- ေလာကနညး္နဲ႕ျဖစ္ေစ၊ ဓမၼနည္းနဲ႕ျဖစ္ေစ ေက်းဇူးဆပ္ေနဖုိ႔က အဓိကပါပဲရွင္။

လူတုိ႔တြင္ အခက္(၃)မ်ိဳးရွိ၏။ သူ႔ေက်းဇူးကို သိဖုိ႔ခက္သည္။ သိပါေသာ္လည္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဖို႔ ခက္သည္။ ထုတ္ေဖာ္ေျပာေသာ္လည္း ဆပ္ဖို႔ခက္သည္။ သူ႔ေက်းဇူးကို သိရမည္။ ထုတ္ေဖာ္၍လည္း ေျပာရမည္။ ဆပ္လည္း ဆပ္ရမည္။

ေက်းဇူးတကာတို႔တြင္ မိဘေက်းဇူးသည္ အၾကီးမားဆံုးျဖစ္၏။ ျမင္းမုိရ္ေတာင္ဦး မကက်ဴးသည္။ အေမက သေႏၶသားကို ၀မ္းတြင္ လြယ္ထား၍ တေရြ႕ေရြ႕ ၾကီးထြားေစ၏။ ေန႔ လ ေစ့ေသာ္ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ ေ၀ဒနာခံစား၍ ေမြးဖြားေစ၏။ အေမ၏ ေမြးေကြ်းေက်းဇူးရွိသည္။ အေဖက သေႏၶသား လြယ္ထားသည့္ မိခင္ႏွင့္ တကြ မိသားဟုကို စား၀တ္ေနေရး ျပည့္စံုေစရန္ ေကြ်းေမြးရသည္။ အစစအရာရာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ရသည္။ အေဖ၏ ေကြ်းေက်းဇူးရွိသည္။

ေမြးျပီးသည္ႏွင့္ အေမက ေရာဂါအႏၱရာယ္တုိ႔ကုိ ကာကြယ္ႏုိ္င္ေသာ ႏို႕ဦးရည္ကို တုိက္ေကြ်း၏။ သားသမီးမ်ား အေမ့ႏုိ႕အာဟာရျဖင့္ ၾကီးထြားရ၏။ အေဖက သားသမီးတုိ႔ကို လူလားေျမာက္ေအာင္ လုပ္ကိုင္ ေကြ်းရသည္။ ပညာသင္ေပးရသည္။ အေမ့ႏုိ႕ဖုိးရွိသလုိ အေဖ့ေခြ်းဖုိးရွိသည္။

မိႏွင့္ဖသည္ သားသမီးတုိ႔ကို အလြန္ၾကီးမားေသာ ေမတၱာ၊ ေစတနာ၊ ကရုဏာထားၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အနစ္နာခံႏုိင္သည္။ အပင္ပန္းခံႏုိင္သည္။ ကုိယ္က်ိဳးကိုယ့္အသက္ကိုပင္ စြန္႕လႊတ္ႏုိင္ၾကသည္။

သားသမီးတုိင္း မိဘတုိ႔၏ ေက်းဇူးတရားမ်ားျဖင့္ လူလား ေျမာက္ၾကရ၏။ လူတစ္လံဳး သူတစ္လံုးျဖစ္ၾကရ၏။ မိဘတုိ႔၏ ဆင္းရဲ၊ ခ်မး္သာကြာျခားမႈေၾကာင့္ သားသမီးအေပၚ ခ်ီးျမွင့္ေထာက္ပံ့မႈ ကြာျခားႏိုင္ေသာ္လည္း ၾကီးမားေသာ ေမတၱာတရားမွာ ျခားနားမည္မဟုတ္ပါ။ လူ႔မ်ိဳးႏြယ္ဆက္တုိ႔ အစဥ္သျဖင့္ တစည္ပင္ျပန္႕ပြား တုိးတက္ထြန္းကား ေနသည္မွာ မိဘတုိ႔၏ ၾကီးမားေသာ ေမတၱာတရားျဖစ္သည္။

မိဘေမတၱာႏွင့္ မိဘတုိ႔၏ ေက်းဇူးတရားမွာ ၾကီးမားလွေပစြ။ သားသမီးတုိ႔ ေလာကအလုပ္မွာ တုိးတက္ၾကီးပြား၍ တင့္တင့္တယ္တယ္ ေအာင္ျမင္ၾကေသာအခါ ေက်းဇူးၾကီးလွ မိႏွင့္ဖ တုိ႔ကို ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ပစ္ပစ္ပယ္ပယ္မျပဳသင့္၊ ေက်းဇူးကို မေမ့သင့္ၾကပါ။

မိဘေက်းဇူးႏွင့္ လူတစ္လံုး သူတစ္လံုးျဖစ္ခါမွမိဘကို ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံတုိ႔ျဖင့္ ျပစ္မွားလွ်င္ ေက်းဇူးကန္းသူျဖစ္၏။ အျပစ္ၾကီးေပစြ။ ျမင္ရၾကားရသည္ပင္ အက်ဥ္းတန္ အရုပ္ဆုိးေလစြ။ ေမတၱာၾကီးမားေသာ မိဘတုိ႔က ခြင့္လႊတ္ၾကေသာ္လည္း မွားသည့္ အျပစ္က ေၾကပ်က္မည္မဟုတ္။

ေက်းဇူးရွင္ မိဘတုိ႔ကို ကိုယ္၊ ႏႈတ္၊ ႏွလံုး သံုးပါးလံုးျဖင့္ မျပစ္မွားမိေအာင္၊ ေက်းဇူမးကန္းမိေအာင္ သတိထားသင့္ၾကသည္။ မိဘတုိ႔၏ ေက်းဇူးကို မေမ့မေလ်ာ့ ရွိရမည္။ ေက်းဇူးေၾကြးကုိ တံု႕ျပန္ဆပ္ၾက ရမည္။

ေလာကအလယ္မွာ မိမိတုိ႔ကလည္း အိမ္ေထာင္က် မိသားစုဘ၀ သားသမီးရ၍ မိဘေမတၱာျဖင့္ သားသမီးမ်ားကို စုန္ေနၾကရေသာအခါ ေက်းဇူးၾကီးမားေသာ ကိုယ့္မိဘထံဆန္ရန္ ေမ့ေလ်ာ့ေနတတ္သည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ သက္ၾကီးရြယ္အုို မိဘမ်ားစြာတုိ႔သည္ သားသမီးတုိ႔၏ ေမ့ေလ်ာ့ပစ္ပယ္ခံဘ၀မ်ာ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ ေနၾကသည္တုိ႔ မ်ားစြာရွိၾကသည္။

စုန္လည္း စုန္ရပါမည္။ ဆန္လည္း ဆန္ရပါမည္။ သားသမီးတုိ႔ကို ေမတၱာျဖင့္ ေကြ်းေမြးေစာင့္ေရွာက္ရင္း မိဘတုိ႔၏ ေက်းဇူးကိုလည္း ဆပ္ေနၾကရပါမည္။ ဘယ္သားသမီး ဘယ္ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမႏွင့္မွ တြက္ကပ္ေနရန္ အေၾကာင္းမရွိပါ။ ကိုယ္ဆပ္ရမည္မွာ ကိုယ့္တာ၀န္ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ္ေက်းဇူးသိလွ်င္ ကုိယ္ေကာင္းက်ိဳး ရမည္။

မိဘေက်းဇူးကိုုဆပ္ရာတြင္ အ၀တ္ေပးျခင္း၊ အစာေကြ်းျခငး္၊ ေနစရာေပးျခင္း၊ မက်န္းမာလွ်င္ ကုသေပးျခင္း လုိအပ္သမွ် ေထာက္ပံ့ေစာင့္ေရွာက္ျခငး္မွာ ေလာကီနည္းျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္းျဖစ္၏။

မိဘကို သံသရာအတြက္ ေကာင္းမႈပါေစရန္ သဒၶါတရားနည္းလွ်င္ သဒၶါအားေကာင္းရန္ တုိက္တြန္းေျပာဆုိျခင္း၊ တရားဘာ၀နာ ပြားမ်ားအားထုတ္ရန္ ဆႏၵျဖစ္ေစျခင္း၊ သဒၶါရွိလွ်င္ လွဴႏုိင္ေအာင္ ကူညီေထာက္ပံ့ျခင္း၊ သီတင္းသီလ ေဆာက္တည္ႏုိင္ရန္ တရား ဘာ၀နာပြားမ်ား အားထုတ္ႏုိင္ရန္ စီစဥ္ပ့ံပိုး ေပးျခင္းသည္ ေလာကုတၱရာနည္းျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္ျခငး္ ျဖစ္၏။

သားသမီးတုိင္း ေက်းဇူးၾကီးလွ မိႏွင့္ဖကို ေလာကီနည္း၊ ေလာကုတၱရာနည္းတုိ႔ျဖင့္ ေက်းဇူးဆပ္ႏုိင္ၾကပါေစ။ မိဘေက်းဇူးကို သိလည္းသိ၊ ထုတ္ေဖာ္လည္းေျပာ၊ ဆပ္လည္းဆပ္ျခင္းျဖင့္ ေကာင္းက်ိဳးမဂၤလာႏွင့္ တင့္တယ္ၾကပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းေမတၱာ ပို႔သလုိက္ပါရေစရွင္။

ျမန္မာသူငယ္ခ်င္းမ်ားေန႔ ေတာသူမေလး http://friendsdaygroup.ning.com/profile/tawthumalay မွ ကူးယူျပီး ဓမၼဒါန ျပဳပါသည္။